ในโลกนี้มีสิ่งดีๆ หลายอย่าง สิ่งที่สวยงาม สิ่งที่เราไม่อาจมองเห็นมันด้วยตา ไม่อาจใช้มือจับต้องมันได้ แต่เราสามารถสัมผัสรับรู้มันได้ด้วยหัวใจ หนึ่งในนั้นคือความรู้สึกดีๆ ที่เกิดขึ้นในขณะที่เราวิ่ง

ประสบการณ์ที่ได้รับจากการวิ่งนั้น อาจแตกต่างกันไป เราจำได้ว่าช่วงเแรกๆ ที่ออกไปวิ่งนั้น เราก็เริ่มเข้าใจว่า รู้สึกเศร้าน้อยลง ใจเราสงบลงมากขึ้น ไม่กี่นาทีหลังจากที่เหนื่อยหอบ เราก็หยุดคิดเรื่องร้ายๆ ไปจนหมด และความคิดที่สงบลงนี้เองที่ทำให้รู้สึกผ่อนคลาย

ความกังวลไม่อาจเข้าครอบงำจิตใจ เพราะภายในใจไม่มีพื้นที่ว่างให้กังวล เพราะสนใจแต่เพียงแค่ความรู้สึกตรงเท้าที่สัมผัสกับพื้น สมาธิจดจ่ออยู่กับการที่ต้องคอยหลบไม่ให้วิ่งชนคนอื่น และความรู้สึกเจ็บที่เท้า

เรารู้มาว่าสิ่งที่เกิดขึ้นนั้นมันเกี่ยวข้องกับฮอร์โมนส์ที่ชื่อ Cortisol ฮอร์โมนความเครียดที่ร่างกายหลั่งออกมาเมื่อเราอยู่ในสภาวะสู้หรือหนี นักวิทยาศาสตร์พบว่าเมื่อเราออกกำลังกาย ระดับของฮอร์โมน Cortisol ก็จะลดต่ำลง และเราก็จะรู้สึกเครียดน้อยลง

การออกกำลังกายจะเปลี่ยนความคิดที่มีต่ออาการของโรควิตกกังวล เพราะผลของการออกกำลังกายมันจะคล้ายๆ กับการเปลี่ยนแปลงของร่างกายในตอนที่เรากังวล เช่น หัวใจเต้นเร็วขึ้น เหงื่อออก อะดรีนาลีนหลั่งออกมามากขึ้น

มันจะทำให้เราเข้าใจและแปลความหมายของอาการทางร่างกายนี้ใหม่ ว่าหัวใจที่เต้นเร็วขึ้น หายใจไม่ทัน หรือเหงื่อที่ออกมานั้น ไม่ใช่สัญญาณที่บอกว่าหัวใจจะวาย แต่เป็นการตอบสนองของร่างกายเพื่อเตรียมพร้อมรับมือกับสถานการณ์ หลังจากที่เริ่มออกกำลังกาย มันจะช่วยให้เราแปลความหมายของอาหารเหล่านี้ใหม่

นั่นหมายความว่าคนที่เป็นโรควิตกกังวล เมื่อได้ออกกำลังกาย ก็จะทำให้ร่างกายเกิดการเปลี่ยนแปลง และเค้าก็จะเริ่มเรียนรู้ถึงความสัมพันธ์แบบใหม่ในทางที่ดีขึ้น ต่อไปเมื่อไหร่ที่เกิดความกังวล ก็จะช่วยทำให้ไม่กลัวหรือตื่นตระหนกมากเกินไป

นอกจากนั้นการออกกำลังกายยังส่งผลในระดับประสาท มันจะเปลี่ยนแปลงสมองของเราเช่น เปลี่ยนการเชื่อมโยงในสมองส่วน Hippocampus เพิ่มการเชื่อมต่อใหม่ๆ ในพื้นที่ที่รับมือกับอารมณ์ความรู้สึก ดังนั้นการออกกำลังกายจึงทำให้เรารับมือกับความเครียดได้ดียิ่งขึ้น

Runner’s high ความสุขที่อดทนได้

ลองนึกถึงนักกีฬา นักวิ่งมาราธอน เราจะเคยเห็นว่าบางคนทำหน้ามีความสุขมาก ทั้งๆ ที่เค้าเหล่านั้นวิ่งมาแล้วกว่า 40 กิโลเมตร บางคนอาจจะไม่เข้าใจว่าทำไมต้องสร้างความลำบากให้ตัวเอง ทำไมต้องเอาตัวไปอยู่ในสถานการณ์ที่ทั้งเหนื่อยและทั้งเจ็บ สงสัยว่าอะไรคือรางวัลที่เราจะได้รับ?

สำหรับบางคน ความสุข ความรู้สึกดีที่เกิดขึ้นจากการวิ่งออกกำลังกายเป็นตัวที่ล่อให้เราออกไปวิ่งได้เรื่อยๆ ความรู้สึกที่เกิดขึ้นนั้นคงคล้ายกับเวลาที่เราชอบใคร แล้วคนนั้นก็ชอบเราด้วย มันทำให้เกิดเป็นความรู้สึกดีที่ได้ทำ และรู้สึกดีที่เห็นคนอื่นๆ ทำไปด้วยกัน

และไม่ใช่แค่การวิ่งเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการออกกำลังกายแบบอื่นๆ ด้วย ไม่ว่าจะเป็นว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน แม้กระทั่งโยคะ ความสุขที่เกิดขึ้นนั้น มันเกิดหลังจากที่เราพยายามมากพอ เป็นวิธีที่สมองให้รางวัลจากการที่เราอดทนและพยายาม

ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมอะไรก็ตามที่ทำให้เราทำมันได้เรื่อยๆ และมันทำให้หัวใจเต้นเร็วขึ้น ก็เพียงพอแล้วที่จะกระตุ้นสมองให้รางวัลสำหรับการที่เราไม่หยุด ไม่ยอมแพ้

ไม่จำเป็นต้องใส่ใจ ไม่ต้องวัดประสิทธิภาพ ไม่ต้องสนใจว่าจะทำได้มากเท่าไหร่ ไม่ต้องสนใจความเร็ว ไม่ต้องสนใจระยะทางที่ต้องวิ่งให้ถึง สิ่งที่เราต้องทำคืออะไรก็ตามที่มันยากพอประมาณ มากพอที่จะทำให้เราทำต่อไปได้เรื่อยๆ ประมาณ 20 นาที เพราะ Runner’s high ที่เกิดขึ้นนั้น มันไม่ใช่ความสุขจากการวิ่ง แต่เป็นความสุขจากการที่เราอดทนได้

ความอดทนคือกุญแจสำคัญที่จะทำให้เกิดความสุขจากการออกกำลังกาย อาจฟังดูแปลกถ้าเราจะอดทนเพื่อที่จะได้รับสารเคมีเป็นรางวัล แต่สารแห่งความสุขนั้นก็สร้างขึ้นมาเพื่อเป็นรางวัลที่จะทำให้เราอดทน เป็นผลจากการคัดเลือกตามธรรมชาติที่ช่วยให้เรามุ่งมั่นไล่ตามเป้าหมายและไปต่อถึงแม้ว่ามันจะลำบาก